صاعقه‌گیر الکترونیکی
چرا صاعقه گیر الکترونیکی: صاعقه، رعد و برق یا آذرخش پدیده‌ای طبیعی است که در پی تغییرات شدید آب‌وهوایی رخ می‌دهد، بر اثر بروز باد و طوفان ابرها باردار و اشباع از بارهای الکتریکی شده و این انرژی را به فضای اطراف و در نهایت زمین انتقال می‌دهند. روند این انتقال انرژی همواره ضررهای مالی، جانی و تخریب‌های محیطی را در پی داشته و صدمات جبران‌ناپذیری به بار آورده است.
امروزه نصب انواع صاعقه‌گیر یا صاعقه گیر و به‌ویژه صاعقه‌گیر الکترونیکی از راه‌های کاهش چنین آسیب‌ها و تخریب‌هایی به شمار می‌آید. تاریخچه کاربرد صاعقه‌گیرها به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد که در تمدن‌های سراسر جهان با تدابیری همچون نصب میله یا دیگر سازه‌های باریک فلزی در فوقانی‌ترین بخش کاخ‌ها و معابد، تخلیه انرژی صاعقه به زمین را ممکن می‌ساختند. ادامه این سنت به طراحی، ساخت و کاربرد انواع صاعقه گیر و صاعقه گیرهای الکترونیکی منجر شد ، به گونه‌ای که در حال حاضر طراحی صاعقه‌گیرها در ساختار بنا به یکی از معیارهای مهم حفاظتی امنیتی تبدیل شده است.
آنچه در این مطلب می خوانید ...
صاعقه‌گیر الکترونیکی چیست؟
به طور کلی صاعقه‌گیر در هنگام بروز صاعقه، نقش میانجی و واسطه بین اتمسفر و سطح زمین را بازی می‌کند. بار الکتریکی انتقال‌یافته به زمین در هنگام صاعقه، پتانسیل الکتریکی را تا چندصد کیلو ولت افزایش می‌دهد و این اختلاف پتانسیل با اتصال زمین ساختمان‌های اطراف سبب تخلیه بخشی از جریان صاعقه به هادی‌های ورودی و خروجی ساختمان‌‌ها می‌شود. انتقال میدان مغناطیسی حاصل از عبور این جریان به هادی‌ها ولتاژی بسیار بالا به آنها القا می‌کند و در نتیجه این تغییر ولتاژ، آسیب‌ها و ضررهای جبران‌ناپذیری به سیستم و وسایل برقی موجود در هر ساختمان وارد می‌شود؛ در صاعقه‌گیرهای الکترونیکی هنگام برخورد صاعقه، کابل‌ها، بدنه هادی‌های الکترونیکی، که هر یک بخش‌های این نوع برق‌گیر را تشکیل می‌دهند، همچون خازن عمل کرده و بار انرژی در آنها تخلیه می‌شود.
نحوه عملکرد صاعقه‌گیر الکترونیکی
هر صاعقه‌گیر الکترونیکی سه بخش کلی دارد :
صاعقه‌گیر(Air termination )
هادی نزولی (Down conductor)
سیستم زمین (Earth termination)
صاعقه‌گیرهای الکترونیکی انرژی لازم برای فعالیت خود را از میدان اتمسفری اطراف خود دریافت می‌کنند که در طوفان‌های شدید این میدان به چندکیلو ولت بر متر می‌رسد. اصلی‌ترین جزء هر صاعقه‌گیر میله برق‌گیر آن است که برای انجام نقش حفاظتی خود باید با ارت زمین مرتبط باشد؛ بنابراین از نخستین تجهیزات اساسی برای نصب صاعقه‌گیر تأمین سیستم ارتینگ یا چاه ارت میباشد. میله‌های برق‌گیر در اشکال مختلف کروی، تخت، قلم‌مویی و … در بازار موجود بوده و وجه اشتراک همه آنها جنس آلومینومی یا مسی است که به خوبی خاصیت رسانایی و هدایت جریان برق را دارند. در برخی از برندهای صاعقه‌گیر الکترونیکی جنس این میله‌ها از فولاد است که دوام عمر و کارایی بسیار خوبی ارائه می‌دهند. پایه نصب صاعقه‌گیر نیز باید از مواد ضد زنگ پوشش داده شود. طبیعتا صاعقه‌گیرهای فعال در رده قیمت بالاتر قرار می‌گیرند.
رایج‌ترین صاعقه گیرهای الکترونیکی
رایج‌ترین برق‌گیرها یا صاعقه‌گیرهای الکترونیکی بر دو نوع فعال و غیرفعال می‌باشند. انواع غیرفعال از میله ساده نوک‌تیزی تشکیل شده است که مخروط ایمنی از نوک با زاویه ۴۵ درجه محیط اطراف را پوشش می‌دهد که برای افزایش ضریب اطمینان این زاویه را گاه ۳۵ درجه یا کمتر هم در نظر می‌گیرند. در صاعقه‌گیرهای فعال با بهره‌گیری از فناوری‌های گوناگون خازنی و اتمی هوای اطراف یونیزه و ایمنی بیشتری ایجاد می‌شود. بیشتر صاعقه‌گیرهای الکترونیکی مجهز به سیستم حفاظتی فعال (Active System) هستند؛ در میله صاعقه‌گیر جزئی فعال‌کننده وجود دارد که در برابر صاعقه واکنش نشان می‌دهد. میله‌های صاعقه‌گیر اکتیو با عنوان Early Streamer Emission شناخته می‌شوند که اصطلاحا و به اختصار ESE نامیده می‌شوند.
صاعقه‌گیرهای فعال
صاعقه‌گیرهای فعال هم خود به دو دسته جداگانه تقسیم می‌شوند: وابسته و خودکفا. انواع صاعقه‌گیر الکترونیکی وابسته نیاز به منبع تامین انرژی دارند مانند باتری و برق یا دیگر منابع تأمین انرژی مانند خورشید، باد، و غیره. صاعقه‌گیرهای خودکفا بی‌نیاز از منابع تامین انرژی خارجی بوده و با تغییر و افزایش ولتاژ ابرها پیش از آغاز طوفان و وقوع صاعقه آغاز به فعالیت می‌کنند که این تکتولوژی را اصطلاحا گرادیان ولتاژ می‌نامند.
قبل از رخ دادن رعدوبرق، محتوی الکتریکی اتمسفر افزایش می‌یابد و این تغییر شرایط در واحد جرقه‌زنTRIGGERING ثبت و انرژی موجود در هوای متغیر پیش از طوفان در جرقه‌زن ذخیره می‌شود. در این بخش با تخلیه بار الکتریکی، خازن بین الکترودهای بالایی صاعقه‌گیر و الکترودهای مرکزی خود هوای اطراف صاعقه‌گیر را یونیزه کرده و چشمه جوشانی از یون‌ها که اصطلاحا کرونا نامیده می‌شود در اطراف میله برق‌گیر فراهم می‌کند و پدیده تجمع بارهای الکتریکی اطراف میله تقویت می‌شود. تمام این تغییرات درست چند لحظه پیش از وقوع صاعقه رخ می‌دهد.
ارتباط بخش های مختلف یک صاعقه گیر
برای ارتباط بخش‌های مختلف یک مجموعه صاعقه‌گیر نیز در صاعقه‌گیرهای الکترونیکی معمولا کلمپ‌ها، اتصالات جداشدنی انبری شکل، به کاررفته‌اند که با باز کردن پیچ آنها سیم‌ها و تسمه‌های اتصال بخش‌های مختلف از هم جدا می‌شوند و برای هر قسمت مثل اتصال صاعقه‌گیر به پایه، اتصال سیم مسی به پایه صاعقه‌گیر و قسمت‌های دیگر کلمپ جداگانه‌ای استفاده شده است.
هادی نزولی
این قسمت از صاعقه‌گیر الکترونیکی نقش واسطه و رابط بین میله برق‌گیر و سیستم زمین را ایفا می‌کند. در بناهای بلند مرتبه با ارتفاع بالای ۲۸ متر و نیز در ساختمان‌هایی که طول ساختمان از ۲ برابر ارتفاع آن بیشتر باشد، برای اتصال صاعقه‌گیر باید هادی میانی به کار برد. نصب هادی میانی اهمیتی بسیار در طراحی سیستم برق‌گیر دارد و باید با توجه نوع مصرف بنا اعم از خانگی یا صنعتی از سیم‌های مسی با قطرهای مختلف استفاده کرده و حفظ فاصله کمتر از ۱/۰ متر با دیوار را لحاظ کرد. دیگر نکته مهم در طراحی این بخش، اندازه و طول اتصال است که کوتاه نبوده و به اندازه باشد تا تخلیه انرژی به درستی انجام و از وقوع ضررهای احتمالی به سبب انتقال ولتاژ بالا به ورودی‌های ساختمان جلوگیری شود. در نصب هادی نزولی باید از بست‌های فلزی مسی یا استیل در هر متر ۳ بست ( در ۳۳ سانتیمتر یک بست) به کار برد. ترجیح بر آن است تا هادی نزولی در خارجی‌ترین بخش و متصل به سازه فلزی بنا نصب شود و در ساختمان‌های با نمای کامپوزیت، سنگ یا شیشه، این بخش در قسمت زیرین آنها تعبیه می‌شود.
استاندارد صاعقه‌گیر الکترونیکی
در حال حاضر صاعقه‌گیرهای الکترونیکی موجود در بازار تحت استاندارد فرانسوی NFC17-102 (نسخه سپتامبر ۲۰۱۱) می‌باشند که معیاری دقیق برای اطمینان از کیفیت محصولات حفاظت از صاعقه و نصب آنها محسوب می‌شود.
نکاتی چند در این استاندارد رعایت می‌شود که از این قرار می‌باشند:
نخست شعاع پوششی لازم که صاعقه‌گیر باید در آن عمل کند و باید از سطح و میزان محاسبه آن به خوبی اطمینان یافت. سازندگان صاعقه‌گیرهای الکترونیکی جداول شعاع حفاظتی مختلفی ارائه می‌کنند که در همه آنها رابطه مستقیمی بین پوشش حفاظتی و ارتفاع مکان وجود دارد. هرچه ارتفاع پایه صاعقه‌گیر بیشتر شعاع حفاظتی نیز افزون‌تر.
سپس نوبت به انتخاب مکان مناسب و جانمایی دقیق جهت نصب صاعقه‌گیر الکترونیکی می‌رسد که در این مرحله باید تمام امکانات و محدودیت‌های ساختمان را در نظر گرفت و در هر صورت، نوک صاعقه‌گیر را دست‌کم ۲ متر بالاتر از محدوده تحت حفاظت آن قرار داد. چنانچه یاد شد فلز به‌کاررفته در ساخت صاعقه‌گیر باید مانند میله استیل ضد زنگ بوده و دکل صاعقه‌گیر، بالاترین بخش و نزدیک‌ترین بخش به صاعقه باید از جنسی مقاوم و مجهز به پوشش گالوانیزه باشد و برای جلوگیری از برخورد احتمالی با هلی‌کوپتر یا هواپیما چراغی نیز در آن تعبیه گردد.
مزایا و معایب صاعقه‌گیر الکترونیکی
در حال حاضر و با توجه به روند ساختمان‌سازی در شهرهای و به ویژه کلان‌شهرها و احداث سازه‌های بلندمرتبه استفاده از صاعقه‌گیرهای الکترونیکی خازنی گزینه‌ای مناسب از نظر بالابودن ضریب ایمنی و صرفه اقتصادی به شمار می‌آید. مواردی همچون ارائه پوشش حفاظتی بیشتر، واکنش سریع‌تر نسبت به صاعقه، گزارش‌گیری از دفعات وقوع صاعقه، کیفیت نوع جنس به کاررفته در اجزای سیستم از نظر مقاومت در برابر عوامل فرسایشی و طول عمر و کاهش هزینه‌ها همه و همه از مزایای این نوع صاعقه‌گیر به حساب می‌آیند.
محبوب ترین صاعقه گیرهای الکترونیکی
صاعقه‌گیر الکترونیکی لیوا Liva
بدنه استیل، بی‌نیازی از منبع انرژی و کارکرد با گرادیان ولتاژ، دوام و کارایی قابل‌قبول برای تخلیه جوی این صاعقه‌گیر ساخت کشور ترکیه را از محصولات پرطرف‌دار در میان صاعقه‌گیرهای موجود در بازار ساخته است. با توجه به شعاع‌های حفاظتی ارائه شده از سوی این برند از مدل ۰۴۰ با شعاع حفاظتی ۶۴ متر تا ۱۲۰مدل لیوا۱۷۵ با پوشش حفاظتی ۱۲۰ متر قیمت محصولات نیز از ۷۲۸۰۰۰۰ تا ۱۰۶۲۰۰۰۰ تومان متغیر هستند.
صاعقه گیر های الکترونیکی الیپس ( فرانسه )Ellips
صاعقه گیر میله ای ELLIPS شرکت LPS تمام سیستم حفاظت دربرابر صاعقه شما را به بهترین شکل ممکن بهینه می کنند.تمامی صاعقه گیر های میله ای ELLIPS توانایی تست سیمی و تست از راه دور (توسط ریموت کنترلر) جهت اطمینان از صحت عملکرد صاعقه گیر را دارند.این صاعقه گیرها جهت هماهنگی بیشتر با محیط پیرامون در ۸ رنگ مختلف عرضه می شوند که از نظر عملکرد هیچ تفاوتی با هم ندارند.
صاعقه‌گیر الکترونیکی هلیتا (Helita)
کمپانی هلیتا در کشور فرانسه از دهه ۱۹۲۰ قرن گذشته آغاز به کار کرده و قدیمی‌ترین سازنده صاعقه‌گیر در این کشور و نخستین سازنده صاعقه‌گیر الکترونیکی در جهان محسوب می‌شود. از مزایای محصولات این برند ارائه شعاع حفاظتی تا ۲۰درصد بیشتر از نمونه‌های مشابه، عملکرد مستقل بدون نیاز به منبع تأمین انرژی، مقاومت خوب در برابر وزش باد بوده و ویژگی منحصر به‌فرد آن قرار داشتن جرقه‌زن درون استوانه پایه دستگاه است که این صاعقه‌گیر را برای استفاده در مکان‌های دارای گاز و بخارات قابل انفجار مناسب می‌سازد. استفاده از فولاد ضد زنگ در ساخت این محصول قابلیت کار آن در دمای بین ۲۰- تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد را امکان‌پذیر کرده است. صاعقه‌گیرهای هلیتا با صاعقه واقعی تست شده و در صورت از کار افتادن مدارهای داخلی آن توانایی کار به عنوان صاعقه‌گیر ساده را دارند. همچنین بر این محصول تست گوگرد و نمک برای مقاوت در برابر خوردگی انجام شده است.
صاعقه گیر های الکترونیکی امگا فرانسه - OMEGA lightning conductor
صاعقه گیر الکترونیکی امگا هدایت کننده صاعقه در سریعترین زمان انتشار و حفاظت از رعد و برق در زمان شوک ناشی از رعد و برق از یک ابر طوفان زا میباشد . صاعقه گیر OMEGA – X رعد برق های ایجاد شده و روند یونیزاسیون را زودتر از عناصر فلزی و قطعات دیگر حفاظت می نماید . اتصال کوتاه به وجود آمده ما بین صاعقه گیر از رعد و برق و تخلیه آن به زمین به گونه ای است که باعث دور شدن این جریان از سیستم ها و وسایل می گردد .
صاعقه گیر الکترونیکی تندر Thunder
صاعقه گیر تندر ، جزو انواع صاعقه گیرهای اکتیو می باشد که از طریق تبادل بار الکتریکی با زمین و ایجاد میدان مغناطیسی در شعاع مورد نظر جریان صاعقه را جذب و به سیستم ارت منتقل می نماید و از برخورد صاعقه با تجهیزاتی که تحت پوشش آن هستند جلوگیری می نماید. صاعقه گیر تندر نیازی به برق و باطری و یا منبع انرژی نداشته و انرژی خود را از طریق میدان مغناطیسی اطراف خود هنگام وقوع صاعقه تامین می نماید.
صاعقه گیر الکترونیکی یونیزاسیون پاراتون ایر Paraton@ir
شرکت LPS تولید کننده صاعقه گیر دیگری با کد Paraton@ir25 می باشد که از لحاظ مشخصات فنی دقیقا متناظر با ELLIPS 1.2 بوده و تنها تفاوت آن قابلیت ارتباط با مرکز پردازش داده مربوط به صاعقه گیر است و می توان به وسیله آن به اطلاعاتی از قبیل تعداد برخورد صاعقه و تاریخ برخورد دسترسی داشت.
صاعقه گیر پاراتون Paraton@ir 25 از جمله صاعقه گیرهای الکترونیکی، خازنی اکتیو (فعال) با زمان فعال سازی ۲۵ میکروثانیه ، جهت سیستم حفاظت در برابر صاعقه استفاده می شود. در صورت نیاز به منظور کنترل و اطمینان از صحت عملکرد صاعقه گیر های Paraton@ir به صورت وایرلس ، می توان از فرستنده Contact@ir که بر روی صاعقه گیر نصب می شود استفاده کرد.که به همراه آن می توان از گیرنده روتر Rout@ir برای اطلاع از برخورد صاعقه (ارسال ایمیل اخطار) و ذخیره اطلاعات استفاده کرد. از دانگل یو اس بی Dongle@ir به منظور دریافت امواج وایرلس ارسالی و از Compt@ir جهت شمارش تعداد صاعقه های برخوردی با سیستم استفاده می شود.
قیمت صاعقه گیر الکترونیکی
در اینجا قیمت برخی از انواع صاعقه گیرهای الکترونیکی آورده شده است .
| مدل صاعقه گیر | اندازه شعاع | قیمت به تومان (دارای % تخفیف فروش میباشد) |
|---|---|---|
| صاعقه گیر Liva CX 040 | (حداکثر شعاع 62 متر در لول 4) | 6,700,000 |
| صاعقه گیر Liva CX 070 | حداکثر شعاع 73 متر در لول 4) | 7,100,000 |
| صاعقه گیر Liva BX 125 | (حداکثر شعاع 84 متر در لول 4) | 9,400,000 |
| صاعقه گیر Liva BX 175 | (حداکثر شعاع 111 متر در لول 4) | 10,000,000 |
| صاعقه گیر Liva AX 210 | (حداکثر شعاع 131 متر در لول 4) | 11,100,000 |
| صاعقه گیر Liva DX 250 | (حداکثر شعاع 146 متر در لول 4) | 13,300,000 |
| صاعقه گیر Liva PEX 220 | (حداکثر شعاع 188 متر در لول 4) | لطفا تماس بگیرید. |
| صاعقه گیر Thunder 30 | حداکثر شعاع 70 متر در لول 4 | |
| صاعقه گیر Thunder 45 | حداکثر شعاع 90 متر در لول 4 | |
| صاعقه گیر Thunder 60 | حداکثر شعاع 120 متر در لول 4 | |
| صاعقه گیر Ellips 1.0 | حداکثر شعاع 64 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Ellips 1.2 | حداکثر شعاع 79 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Ellips 1.3 | (حداکثر شعاع 105 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Ellips 1.4 | حداکثر شعاع 120 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Omega 25 | (حداکثر شعاع 64 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Omega 35 | (حداکثر شعاع 79 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Omega 45 | (حداکثر شعاع 105 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Omega 60 | (حداکثر شعاع 120 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Paraton@ir 10 | (حداکثر شعاع 64 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Paraton@ir 25 | (حداکثر شعاع 79 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Paraton@ir 45 | (حداکثر شعاع 105 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر Paraton@ir 60 | (حداکثر شعاع 120 متر در لول 4) | |
| صاعقه گیر SK3 | (حداکثر شعاع 43 متر در لول 4) | 16,000,000 |
| صاعقه گیر SK3 | (حداکثر شعاع 65 متر در لول 4) | 17,000,000 |
| صاعقه گیر SK3 | (حداکثر شعاع 86 متر در لول 4) | 18,000,000 |
| صاعقه گیر SK3 | (حداکثر شعاع 109 متر در لول 4) | 18,500,000 |
| صاعقه گیر SK3 | (حداکثر شعاع 139 متر در لول 4) | 19,000,000 |
پایان سخن
چنانچه گفته شد صاعقه‌گیر الکترونیکی ابزاری حفاظتی در جهت تأمین ایمنی مالی و جانی به شمار می‌آید که امروزه در ساخت بناها از اولویت‌های نخستین محسوب می‌گردد. این گونه از صاعقه‌گیرها طی دوره تکمیل و تکوین خود مجموعه مناسبی از کارایی‌های لازم برای مهار انرژی‌های طبیعت و تطبیق با شرایط زندگی امروزی را گرد آروده‌اند که این ویژگی در مقبولیت یافتن و اقبال صاعقه‌گیرهای الکترونیکی تأثیر بسیار گذارده است. علاوه بر تمام نکات یاد شده، صرفه اقتصادی صاعقه‌گیر الکترونیکی را می‌توان از مهم‌ترین ویژگی‌های این محصول نسبت به ضریب امنیت و حفاظت آن دانست. به نظر می‌رسد که در شیوه‌های ساخت‌و‌ساز شهری امروز، صاعقه‌گیرهای الکترونیکی همچون دیگر ضرروت‌های ساخت بنا اهمیت یافته‌اند.
نمایندگی فروش صاعقه گیر
شرکت مهندسی نیرو ایستا در سال ۶۵ تاسیس شد و در زمینه های زیر فعالیت خود را آغاز نمود:
-
- تامین تجهیزات صاعقه گیر و چاه ارت
- اجرای سیستم های صاعقه گیر الکترونیکی و خازنی
- اجرای سیستم ارتینگ و چاه ارت
- مواد کاهنده مقاومت ارت LOM بنتونیت
این شرکت، نماینده انحصاری فروش صاعقه گیر الکترونیکی و خازنی، یونیزاسیون، ارستر و تجهیزات سیستم ارت از کشور فرانسه است و تاکنون پروژه های بسیاری را در جای جای ایران عزیز انجام داده است. شرکت مهندسی نیرو ایستا در تلاش است تا از این طریق بتواند گامی موثردر جهت ایمن سازی و کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از حوادث بردارد. این شرکت با داشتن پرسنل مجرب دارای سابقه درخشان بوده و آماده انجام کلیه پروژه های سیستم ارتینگ و حفاظت از صاعقه و صاعقه گیر برای کارخانجات، آپارتمان ها ، شرکت ها و …. در سراسر ایران می باشد.
برای هرگونه استعلام قیمت انواع صاعقه گیر و دریافت مشاوره رایگان ، شما می توانید به متخصصان شرکت مهندسی نیرو ایستا تماس حاصل نموده تا تمام مراحل آن به شکل تخصصی برای شما شرح گردد.
3,291 total views, 2 views today